[Dịch] Nói Thay Người Chết

Chính khi Tiêu Hiểu Bạch đang trăn trở trong suy nghĩ thì anh Lý nói chen vào: “Tiểu Ngô, vừa rồi phân tích và biểu hiện của cô, tôi rất vừa lòng, là người mới vào nghề đã làm được như vậy quả thật rất khá, Nhưng, cô đã bỏ qua một số yếu tố về môi trường, thiếu đi một số tư duy ngược hướng.

“Thưa thày, xin hỏi em đã bỏ qua cái gì?”. Ngô Diễm Bình nghe anh Lý nói liền rất cung kính đứng thẳng người lên, cầm quyển vở chuẩn bị ghi lại lời của anh Lý, nhìn dáng điệu của cô ta thật giống như cô học trò nhỏ đang nghe giảng vậy.

Tiêu Hiểu Bạch cố nhịn cười, nghĩ: Cái anh chàng bị vợ quản lý chặt chẽ họ Lý này, suốt ngày sợ tiếp xúc với phụ nữ, kết quả lại phải thu nhận một nữ trợ thủ, cũng không thấy anh ta thiếu tự nhiên. Nhưng, chắc những ngày này anh Lý về nhà sẽ chẳng dễ chịu gì, nhà anh ta có một con hổ cái, ôm hũ dấm canh giữ cơ mà.

Anh Lý hình như cũng nhận ra ý đùa cợt qua ánh mắt của Tiêu Hiểu Bạch, ho khan một tiếng, anh mới nói tiếp: “Nếu chiếc bao đựng thi thể nằm trong bùn đất, ngăn cách hoàn toàn với không khí, sẽ hình thành hiện tượng ướp xác, nhưng nếu năm tháng đủ dài, thi thể vẫn bị phân hủy, chẳng qua chỉ là thời gian khá lâu, vì bùn đất trong nước sông vẫn có một hàm lượng dưỡng khí nhất định. Sợi thừng trên bao còn chưa mục nát hoàn toàn đã nói rõ thời gian chưa lâu, nhưng thi thể ở mức độ này rõ ràng đã bị lộ ra ngoài không khí”.

“Nhưng cô đã bỏ qua một khả năng, nếu thi thể khi vừa bị ngâm vào trong nước, có vi khuẩn phát triển mà phân hủy, trong loại bao xác rắn này nhìn chung có lớp màng mỏng nhưng khá kín, tuy vậy bên trong vẫn còn lượng không khí nhất định. Lại cộng thêm trọng lượng của hòn đá này cũng không lớn, dưới tác dụng của lực nổi, chỉ cần chiếc bao hơi lộ ra trên mặt nước là thi thể đã tiếp xúc với không khí, đẩy nhanh tốc độ phân hủy. Đây là một khả năng có quá trình lặp đi lặp lại. Nổi lên, sau khi tiếp xúc với không khí lại chìm xuống, lại nổi lên, lại chìm xuống. Như vậy, chỗ này có lẽ là hiện trường vứt xác đầu tiên”. Anh Lý nói, nhưng lại tự cau mày nhăn mặt, loại khả năng này tựa như hơi nhỏ.

“Đây chỉ là một khả năng, còn một khả năng nữa -- Nước sông khô cạn. Nếu nước sông khô cạn, thi thể bộc lộ ra ngoài không khí, thời gian giữa hè, trong vòng 2 tháng sẽ biến thành bộ xương trắng”. Anh Lý nói tới đây, giữa đôi lông mày nhăn lại thành một cục, suy nghĩ rất lâu mới nói tiếp: “Thi thể phân hủy vào giữa hè như vậy phải là trực tiếp bộc lộ ra ngoài không khí, nhưng trong chiếc bao này lại chỉ là lọt khí vào thôi. Quan trọng là, trên mặt bao còn một lỗ thủng to bằng nắm tay, thời gian hình thành lỗ thủng này đối với sự phân hủy của thi thể là hết sức quan trọng.

Anh Lý nói đến đây lại thì dừng lại, cau mày suy nghĩ, anh lại ngồi xuống, nhìn vào đám xương rất lâu, cuối cùng nhìn lên Tiêu Hiểu Bạch, lắc đầu: “Tiểu Tiêu, xin lỗi cậu, lần này không giúp được cậu nữa rồi, tôi chỉ có thể nói với cậu: Xác chết này đã ném xuống đây có thể là một năm, cũng có thể là 10 năm. Lần này, cậu cần phải tìm manh mối ở những chỗ khác mới có thể phán đoán được thời gian xác chết bị vứt bỏ.

“Thưa thày, sao thày nói như vậy? Pháp y chúng ta chẳng phải là phán đoán qua xác chết để cung cấp cho cảnh sát hình sự điều kiện thuận lợi để điều tra cơ mà? Thày nói như vậy tức là chúng ta không giúp gì được cho họ hay sao?”. Ngô Diễm Bình đứng thẳng người nói với vẻ không cam lòng.

“Tiểu Ngô, cô nghĩ như vậy là nhầm rồi. Là người nói thay lời người chết, chúng ta cần phải hoàn toàn đứng trên góc độ khách quan để phát ngôn, trong điều kiện không thể phán đoán được, thì không được phán bừa, tin tức sai lầm chỉ gây thêm phiền phức cho những người làm án khác, có thể làm họ phải đi đường vòng”. Anh Lý cười với vẻ khổ sở và bất lực, nhưng ánh mắt của anh lại kiên định khác thường.

Tiêu Hiểu Bạch nhìn mái tóc hoa râm và khuôn mặt đầy những nếp nhăn, trong lòng cảm thấy rất xúc động, anh mở miệng muốn nói một câu cám ơn, nhưng rồi lại kịp dừng lại, anh cảm thấy nếu nói như vậy với anh Lý thì quá khách sáo.

“Tôi chỉ có thể nói với cậu nhận định của tôi, nói với cậu về một vài khả năng. Nhưng chính xác là gì, tôi thực không dám quả quyết, vết thương trên thi thể sau khi về tôi sẽ kiểm tra kỹ, nhưng về thời gian tử vong tôi không thể nào phán đoán được”. Anh Lý lại nhăn mặt cau mày, bắt đầu nói với Tiêu Hiểu Bạch về những phán đoán của mình.

“Thi thể trong những môi trường không giống nhau, tốc độ phân hủy cũng khác nhau. Nếu tính theo nhiệt độ, điều kiện bình thường thì nhiệt độ càng cao, phân hủy càng nhanh, cho nên, xác chết hở trong không khí vào ngày hè thì trong vòng một tháng hoàn toàn bị phân hủy, còn về mùa đông cực rét thì có thể giữ được qua mùa đông, thậm chí nhiều tháng không bị thối rữa”.

“Tốc độ phân hủy của thi thể lộ ra trong không khí, chôn trong đất và trong nước nhanh chậm cũng khác nhau. Trong đó trong không khí là nhanh nhất, tiếp đến trong nước, trong đất chậm nhất. Nhưng, cũng không hoàn toàn như vậy. Nếu nằm trong đất đầm lầy, thiếu dưỡng khí và sự tác động của vi khuẩn, có thể bảo tồn thi thể hàng trăm năm không bị hủy. Còn ở trong nước bình thường, quá trình phân hủy phải trải qua giai đoạn trương phình, sẽ phải nổi lên trên mặt nước, tiếp xúc với không khí, tục gọi là “chết trôi”.

“Sự phân hủy của thi thể còn có quan hệ với thể trạng của người chết, người thể trạng béo có hàm lượng mỡ cao, phân hủy nhanh hơn người gầy. Trong cơ thể người có bệnh hoặc cơ thể lưu giữ chất bài tiết chẳng hạn cũng ảnh hưởng tới tốc độ phân hủy thi thể. Cũng có thể nói, trước khi chết có đi đại tiện, trong dạ dày có thức ăn hay không đều ảnh hưởng tới tốc độ phân hủy của thi thể, nhưng, những yếu tố này đối với việc phán đoàn thời gian lại ảnh hưởng không lớn”.

Nhưng rất nhiều trường hợp, sự phân hủy của thi thể trong điều kiện môi trường thay đổi lại sản sinh ra khác biệt rất lớn, tỷ dụ như thi thể bị đậy kín, chất liệu của vật che đậy lại ảnh hưởng rất lớn tới tốc độ phân hủy. Đối với xác chết này bị nhét vào trong bao, bao lại có thêm lỗ thủng thuộc vào dạng nửa kín, cộng thêm lại nằm trong nước sông, tất cả những yếu tố ấy làm cho việc phán đoán thời gian tử vong tăng thêm nhân tố rất khó xác định, cho nên anh Lý mới có phán đoán rất mơ hồ như vậy.

Thực ra công việc nghiên cứu về sự phân hủy của thi thể của ngành pháp y thời cận đại mới chỉ ở những bước đi ban đầu, việc tiếp xúc với xác chết bình thường bộc lộ ra không khí hoặc thời gian không lâu nên phán đoán khá dễ dàng. Còn xác chết phân hủy trong điều kiện đặc biệt, chưa qua thực nghiệm, không ai có thể nói rõ thời gian tử vong của xác chết.

“Vì thế, một nhà khoa học người Mỹ đã lập ra trang trại thi thể, dùng để nghiên cứu về sự phân hủy của xác chết, nhưng những tài liệu này, ở Trung Quốc hoàn toàn không có. Trung Quốc thiếu tài liệu và thiếu cả thực nghiệm”. Anh Lý nói xong, thở dài.

“Xem ra, tôi phải hỏi người địa phương về tình hình cụ thể mấy năm gần đây. Theo như anh vừa miêu tả thì vụ án này khó khăn vô cùng. Thực ra, tôi cũng vừa nghĩ đến một khả năng khác”. Tiêu Hiểu Bạch nhíu mày cũng thành một cục, nhưng nhỏ hơn của anh Lý rất nhiều.

“Khả năng thế nào?”. Anh Lý có phần ngỡ ngàng hỏi.

“Nước sông bồi đắp và hiện tượng trôi nổi. Đầu nguồn sông này, chắc là ở trên núi. Nếu chiếc bao này ở trên thượng nguồn, khi nước lớn do mưa to mùa hè tạo thành lũ núi đẩy về đây, bị va đập rách, lại chìm xuống. Vậy thì phạm vi tìm kiếm của chúng ta phân bố trên cả dòng sông, thế thì quá phức tạp rồi”. Tiêu Hiểu Bạch lấy tay tự gõ vào đầu mình, anh cũng phát buồn vì chính suy đoán ấy.

“Nếu đã chìm như vậy, xác chết sẽ không bị rữa nát đến mức độ này, chìm ở trong nước không thể nhanh như vậy được”. Ngô Diễm Bình nói chen vào.

“Không, rất nhanh thôi. Tôi đã nghe nói về con sông này vào mùa hè đều bị vỡ đê. Sau khi đê vỡ, cả bãi sông này đều không có nước, xác chết lúc này đã tiếp xúc với không khí, chỉ cần một mùa hè ngắn ngủi thôi đã biến thành xương trắng”. Tiêu Hiểu Bạch nói xong, tự mình cũng thấy ngán ngẩm. Ba con người, hai đàn ông và một phụ nữ, đưa mắt nhìn nhau, không nói lên lời.

“Ôi, thôi vậy, thời gian tử vong của xác chết cũng chỉ là một yếu tố, chúng ta xem xét trên phương diện khác vậy, biết đâu cũng nhanh chóng phá được án”. Tiêu Hiểu Bạch nói câu đó thực ra cũng chỉ để tự an ủi mình.

“Tiểu Tiêu, vụ án này làm tôi nghĩ ngay đến vụ “Sát thủ sông Xanh”. Anh Lý thở dài.

“Sát thủ sông Xanh?”. Tiêu Hiểu Bạch thấy lạ, anh chưa hề nghe nói.

“Sát thủ dòng sông xanh, cũng gọi là sát thủ sông Green. Gari Reidville là một sát thủ liên hoàn, trong thời gian từ tháng 7 năm 1982 đến tháng 2 năm 1984, đã giết chết hơn 40 thiếu nữ, gây nên sự khủng hoảng trong cả thành phố Seattle nước Mỹ,làm cho tất cả phụ nữ đều lo sợ”

“Anh Lý, vụ án này không giống như vụ án giết người liên hoàn chứ? Sao anh lại kéo sát thủ sông xanh vào đây”. Tiêu Hiểu Bạch cảm thấy rất mơ hồ.

“Tội của y, khi phát hiện lần đầu, là ở dòng sông Green thuộc thành phố Seattle nước Mỹ, phát hiện ra thi thể là một người địa phương, anh ta bơi thuyền cao su dạo chơi trên dòng Green, anh ta thấy một đôi mắt tròn mở to nhìn anh ta, anh ta cho rằng đó là một ma lơ canh bằng nhựa nên dùng sào đâm một nhát, mất thăng bằng anh ta rơi xuống nước, lúc đó mới phát hiện trước mắt là một thiếu nữ da đen đã chết, không xa trong làn nước, vẫn còn một thiếu nữ da trắng chết trong tư thế đứng”.

“Đứng à? Người chết sao có thể đứng trong nước được?”.

“Hung thủ dùng đá cột chân người chết xuống đáy sông, do có sức nổi trong nước nên người chết có thể đứng được. Nhưng trong trường hợp đó, thi thể đã bắt đầu phân hủy nên xuất hiện hiện tượng trương phình, tiếp theo đá cũng không thể giữ nổi thì thi thể nổi hẳn lên mặt nước. Thực ra, sát thủ sông xanh trước đó đã giết chết nhiều thiếu nữ cùng với thủ đoạn như vậy, nhưng vì xác chết nổi nên chỉ được coi là xác chết trôi.

“Không phải chứ. Chẳng lẽ chúng ta lại phải truy tìm một sát thủ Ẩm Mã Hà à?”. Tiêu Hiểu Bạch cười khô một tiếng.

“Không. Tôi không nói vụ án này là án giết người liên hoàn, tôi chỉ đang nghĩ trong vụ án sát thủ sông xanh ấy, nếu hung thủ cố định tốt, thi thể không thể nổi lên mặt nước thì chu kỳ thối rữa sẽ là bao lâu. Nhưng vấn đề là, chúng ta thiếu những vụ án tương tự để tham khảo. Nếu có thể thu nhỏ phạm vi về thời gian tử vong thì có thể giúp các cậu làm án rất nhiều, nhưng hiện tại tôi không thể giúp được nữa”.

“Có lẽ, chúng ta cũng nên xây dựng một trang trại thi thể. Anh Lý, làm chủ trang trại nhé”. Tiêu Hiểu Bạch nói đùa để xua tan nỗi phiền muộn của anh Lý.

“Đúng rồi, tiểu Tiêu, chỉ mải nói về việc này, quên chưa nói cho cậu biết, trong bao vẫn còn một số thứ khác đấy”. Anh Lý bỗng sực nhớ ra.