Thấy Mùa Xuân

....

Hôm đó trời có sương mù.

Theo lịch là ngày 1 tháng 9 năm 2019.

Đội ngũ chương trình 《Mật danh》 đang ở tầng 15 đợi Nguỵ Thanh Việt, anh ăn mặc rất xuề xòa, quần âu, áo dài tay mỏng, cổ tay áo kéo lên hai vòng, đi giày thể thao mà mũi giày còn có vết chơi bóng bẩn.

Sau khi xuống xe, vào thang máy, thảm trải sàn và ánh đèn hành lang tầng 15 đều cùng một màu mờ mịt, có cảm giác chạng vạng, nhân viên cả nam lẫn nữ ở hàng lang đang nhỏ tiếng thì thầm gì đó.

Từ lúc xuống xe, máy quay đã hướng về phía anh, đi một đoạn đường quay một đoạn đường, anh cũng không nói tiếng nào, cứ đi về phía trước, tiếng bước chân trong máy quay vang lên vô cùng rõ ràng, người dẫn chương trình Hoàng Oanh Thì từ trong phòng bước ra, vươn tay về phía trước: "Giám đốc Ngụy, rất hân hạnh được gặp, cảm ơn anh đã tới."

Trên bàn có hai ly nước, ly thủy tinh trong suốt, Nguỵ Thanh Việt ngồi xuống, cười: "Đổi cách xưng hô đi, gọi tôi Nguỵ Thanh Việt là được rồi." Anh chỉ ra ngoài cửa sổ, "Hôm nay sương khói rất nhiều."

Hoàng Oanh Thì theo đó nhìn ra ngoài cửa sổ, bắt đầu như cuộc tán gẫu: "Thời tiết không tốt, nhưng anh trông sáng sủa hơn tôi nhìn thấy trên mạng trước đây, cũng đẹp trai hơn nữa, có thể thấy rõ ràng điều đó." Nói xong cô ấy bắt đầu cười, "Anh có để tâm khi mọi người quá chú ý đến vẻ ngoài của mình không?"

Nguỵ Thanh Việt ngồi trên ghế sofa, tư thế rất thoải mái, hơi nhướng mày, tự có nét giảo hoạt của anh: "Không để tâm, tôi cũng nhìn mặt mà."

"Quý công ty tuyển người lại nhìn mặt?" Hoàng Oanh Thì cười lên, "Đúng thật là thời đại của việc nhìn mặt, vậy nên, anh có để tâm khi mọi người định nghĩa anh không, ví dụ như, idol mạng? Việc mọi người tranh luận về anh nằm ở, bản thân anh xuất thân là người có cả bằng Thạc sĩ và Tiến sĩ, từ nước ngoài trở về, học bá tiêu chuẩn, mới nổi trong giới khoa học công nghệ, nhưng một tinh anh như vậy lại cũng chạy đi làm idol mạng, hơn nữa còn làm về phổ cập khoa học đơn giản nhất, tuy video có cảnh anh xuất hiện không nhiều, nhưng lưu lượng lại rất lớn, rất được thảo luận và săn đón, vậy anh có suy nghĩ gì về những tranh luận đó? Liệu có cảm thấy cách hình dung idol mạng này, thiếu phong cách?"

Nguỵ Thanh Việt uống một ít nước lọc, giọng điệu nghe còn thoải mái hơn tư thế ngồi: "Cái khái niệm idol mạng này, nó nên là một từ trung lập, nhưng có thể có nhiều lý do khiến bây giờ khi mọi người nhắc đến từ này, cảm giác có rất nhiều nghĩa đen. Đối với tôi, cái từ này, ý nghĩa của nó là do mọi người đưa cho, vậy nên nó hoàn toàn có thể thay đổi theo thời gian, từ không tốt lại biến thành tốt, phải không? Còn về cô nói phổ cập khoa học đơn giản, tôi không đồng ý với điều này. Tôi sở dĩ xuất hiện, một là vì sẽ có lúc công ty tuyên truyền cần đến, mặt khác là bản thân tôi cũng rất có hứng thú tham gia vào buổi phổ cập khoa học như thế này, có một người bạn đã đặc biệt thành lập một đội để làm chương trình như này, để mọi người cùng hiểu khoa học, là điều vô cùng quý giá. Có lẽ mọi người sẽ hiểu nhầm, đó là những thứ nghe có vẻ thông tục là những thứ rất thiển cận."

"Nhưng anh không thể không thừa nhận, rằng nhiều khi sự thật là như thế, thông tục, lúc đối mặt khó tránh khỏi tình cảnh sâu sắc." Hoàng Oanh Thì nói.

Nguỵ Thanh Việt nói: "Khoa học không phải như thế, mọi người cảm thấy chuyện này đơn giản, là bởi vì bạn hiểu những gì tôi giảng rồi, nhưng bạn không biết rằng tôi vì muốn bạn hiểu, khiến bạn cảm thấy rất đơn giản, đằng sau đó là cả quá trình như thế nào? Hơn nữa trong lĩnh vực này, các bậc đại học sĩ nắm vững kiến thức không chiếm lĩnh, người ta lại hy vọng người như nào sẽ truyền thụ nó? Chuyên gia sức khoẻ?"

Sự sắc sảo thoáng qua, giấu trong câu hỏi ngược dí dỏm cuối cùng.

"Vậy có nghi ngờ gì về việc sử dụng trình độ học vấn cao và kiến thức chuyên môn để kiếm lưu lượng không? Hay là nói, có bao giờ anh nghĩ rằng, một vài video anh thực hiện lại mang tính thời sự cao đến vậy, nói một cách đơn giản, có phải cũng có yếu tố nhan sắc ảnh hưởng không?" Hoàng Oanh Thì ném câu hỏi lại cho anh.

Nguỵ Thanh Việt dùng ngón tay vuốt lông mày, bình tĩnh nói: "Đây là hai câu hỏi hay. Cái từ lưu lượng này, hiển nhiên trong ngữ cảnh câu hỏi của bạn, có nghĩa xấu của nó. Vừa nãy tôi đã giải thích qua rồi, ý nghĩa của một từ là do mọi người cho nó. Vậy tôi không cảm thấy lưu lượng có vấn đề gì, thì nó nghĩa là không vấn đề gì. Mọi người đều theo đuổi sự ngắn ngủi, theo đuổi cách làm thế nào trong vòng một phút đạt được cảm giác vui vẻ thích thú nhất, nhưng sự tồn tại của niềm vui này cũng rất ngắn, dẫn đến việc mọi người không ngừng lướt cái tiếp theo cái tiếp theo. Tôi sẽ không bình luận điều này là đúng hay sai. Một video có bản thân tôi tham gia, ngắn nhất là mười phút, dài nhất có thể là nửa tiếng, nó vẫn có tác dụng giữ chân mọi người, sẵn sàng xem, sẵn sàng biết một số kiến thức đúng đắn, có lẽ, sẽ vô tình nâng cao trình độ khoa học của người xem, đây đã là ý nghĩa lớn nhất rồi."

Anh cười nửa đùa nửa thật, "Về nhan sắc thì, tôi không đến mức cũng không cần thiết phải sốt ruột hay lo lắng về chuyện không phù hợp đạo đức, lo lắng rằng lưu lượng này chỉ đến từ vẻ ngoài, câu hỏi này của cô, có thể hỏi nhân viên ngành nghề nào đó sẽ có tính liên quan hơn đó."

Hoàng Oanh Thì mỉm cười hiểu ý, Nguỵ Thanh Việt hài hước có chừng mực. Cuộc phỏng vấn của cô, khác với cuộc phỏng vấn độc quyền của Tạp chí Tài chính & Kinh tế với Nguỵ Thanh Việt, nó không quá rập khuôn, cũng không quá trau chuốt, mà mang tính chất tiếp xúc nhiều hơn.

"Sơ yếu lý lịch của anh trông rất đẹp, phải nói rằng anh tuổi trẻ tài cao. Từ trước đến nay, hình như không có chuyện gì thất bại. Anh sinh năm 1991, vậy sắp đến 30 tuổi rồi, anh cảm thấy đặc điểm của thế hệ anh được thể hiện trên chỗ nào con người anh?"

"Định nghĩa thất bại như thế nào?" Nguỵ Thanh Việt hỏi ngược lại cô ấy, "Dùng tiêu chuẩn nào để đánh giá? Tôi không thể đại diện cho thế hệ của chúng tôi. Tôi là một cá nhân, vẫn còn rất nhỏ bé, không nói đến tuổi trẻ tài cao được, cô bảo tôi nói đến đặc điểm của thế hệ bọn tôi, có thể cái này là một câu hỏi lớn, với tôi mà nói."

Hoàng Oanh Thì nói: "Tôi hiểu ý của anh, nhưng thời gian luôn để lại một số dấu vết trên mỗi cá nhân, ví dụ, khi tôi còn đi học, các giáo viên thích thảo luận về chính trị, và cho đến bây giờ, có thể có một nhóm các ông già ở tầng dưới tụ lại với nhau vẫn thích thảo luận vấn đề này, nhưng tôi dường như không thể cảm nhận được sự nhiệt tình này ở những người độ tuổi của anh, ở những người cùng tuổi với tôi đặc biệt là nam giới cũng vẫn khá nhiệt tình."

Nguỵ Thanh Việt đối với nhứng vấn đề không muốn nói quá sâu, sẽ khéo léo né tránh, Hoàng Oanh Thì nhìn ra được thái độ của anh, nói: "Có thể hiểu rằng, anh là một người rất mâu thuẫn?"

"Sao lại nói thế?" Anh đổi tư thế.

"Một mặt, anh sẽ lo lắng về việc những người xung quanh có quan tâm đến phổ cập khoa học hay không, hành động của anh có thể mang lại những ý nghĩa tích cực nào không. Mặt khác, anh lại giữ khoảng cách với người khác, không đưa ra đánh giá, như một kiểu thờ ơ không quan tâm, bản thân phạm vi kinh doanh của công ty anh bao gồm năng lượng mới về trí tuệ nhân tạo và công nghệ lái xe tự động trong các lĩnh vực mới, bất kể động cơ chủ quan là gì, nhưng về mặt khách quan, nó thực sự như muốn thay đổi thế giới, làm cho thế giới trở nên tốt hơn, có phải nghề nghiệp cũng ảnh hưởng đến tính cách của anh không?"

Nguỵ Thanh Việt cười: "Động cơ chủ quan? Tiền đấy, thế giới sẽ thực sự trở nên tốt hơn sao? Tôi không biết, nhưng tôi không nghĩ rằng hai phương diện này mâu thuẫn, cho dù chúng mâu thuẫn, điều đó không phải cũng bình thường sao? Con người luôn mâu thuẫn trong ngoài."

"Anh đã bao giờ ở trong trạng thái rất mâu thuẫn chưa?" Hoàng Oanh Thì tiện tay đổ đầy nước cho anh.

Nguỵ Thanh Việt dường như nghĩ cũng chả cần nghĩ, gật đầu: "Có, năm đó tôi xuất ngoại du học, trước khi đi, tôi đã mong chờ nó rất lâu, vô cùng cấp thiết. Bởi vì quan hệ giữa tôi và bố rất căng thẳng, luôn muốn thoát khỏi môi trường lúc đó. Sau này khi thực sự sang Mỹ du học rồi, ngược lại lại có cảm giác như đi lưu đày, cảm giác lang thang, những năm qua sống thực sự rất buồn chán, tôi không thích xã giao, chỉ vùi đầu vào nghiên cứu, sau này về nước rồi, cho đến bây giờ, tôi lại có cảm giác hụt hẫng."

"Quan hệ với bố căng thẳng, có thể hiểu là việc gia đình của anh đã từng mang đến cho anh một vài tổn thương, anh có từng nghĩ qua, những vết thương này làm sao có thể lành chưa?" Hoàng Oanh Thì bình tĩnh hoà nhã nhìn anh.

"Nhất thiết phải lành lại sao? Nhất định sẽ lành lại sao?" Nguỵ Thanh Việt cười hỏi, "Những thứ không chữa lành được, tôi trước giờ đều cho rằng, vậy thì không cần phải chữa lành nữa, cứ để đó là được, không phải chuyện gì cũng cần có kết quả, tôi không có chấp niệm gì với cái này cả." Nói xong, anh dừng lại vài giây, như muốn nói thêm gì đó, "Tất nhiên, cũng có thể là sâu trong tiềm thức là tôi muốn chữa lành nó, nhưng tôi không nhận ra."

"Những lời nói của anh làm tôi nhớ đến một bộ phim, 《Manchester trên bờ biển》, không biết anh đã xem chưa, nội dung của bộ phim cũng giống như thái độ như nhau này của anh. Chà, anh trong chương trình phổ cập khoa học, bao gồm cả buổi nói chuyện hôm nay, tôi thấy anh rất là thả lỏng và hiểu đời, có phải trong công việc cũng là trạng thái này không? Cũng là mọi người bình thường thông qua mạng để hiểu anh, những thứ đó có phải là một mặt không?", Hoàng Oanh Thì hỏi.

Nguỵ Thanh Việt cầm cốc nước lên, cùi ngón tay xoa xoa mặt cốc trong suốt: "Có lúc căng thẳng, nhưng lúc tôi cảm nhận rõ được sự áp lực, thì sẽ nghĩ, mình nên thoát khỏi những suy nghĩ lung tung chỉ cần nghiêm túc làm việc như bình thường là được rồi, trạng thái tốt nhất, là trạng thái như một cái cây."

Hoàng Oanh Thì hiển nhiên không ngờ anh lại đột nhiên nói ra một ẩn dụ như vậy, cười hỏi: "Tại sao trạng thái tốt nhất lại là như một cái cây?"

"Trường cũ cấp 3 của tôi, trước thư viện có một cái cây, vốn dĩ tôi chưa từng chú ý đến cái cây ấy, cho đến một ngày, có người nói với tôi, cái cây đó buổi tối bởi vì cành lá tươi tốt, giống như một người đứng ở đó, đợi đến mùa đông, khi lá lại rụng hết. Tôi sau này mới phát hiện, quả thật là vậy." Nguỵ Thanh Việt tay chống cằm khẽ cười nhẹ, anh nghĩ đến một người, một người sẽ mang lại cảm xúc mạnh mẽ bất cứ khi nào anh nhớ đến, "Thật ra cái cây ấy tôi có để tâm hay không, nó cũng vẫn sẽ phải lớn lên, vẫn sẽ phải tàn đi, sẽ không phải bởi vì tôi nhìn thấy nó, nó mới bắt đầu nảy mầm hay rụng lá, tôi cảm thấy con người làm việc trong trạng thái như thế là tuyệt nhất, phải làm gì thì làm nấy, môi trường đó, dù là mưa phùn hay bão lớn, đều phải chấp nhận, nhưng không hề cản trở sự sinh trưởng và tàn lụi của nó."

"Anh như này thật giống Lão Trang*", Hoàng Oanh Thì không thể không thừa nhận, Nguỵ Thanh Việt tuy rằng xuất thân từ ban tự nhiên, nhưng anh có khả năng đưa ra quan điểm rất mạnh mẽ, cô trở lại câu vừa nãy anh nói, "Anh nói anh không biết thế giới có thực sự sẽ trở nên tốt hơn không, ẩn dụ như cái cây mà anh nói, dường như lại hình thành một sự mâu thuẫn khác."

*Lão Trang: Người đặt nền móng cho Đạo giáo

"Con người luôn có mâu thuẫn trong và ngoài, lại quay lại chủ đề cũ rồi, phải không?" Nguỵ Thanh Việt làm kí hiệu tay, "Cô có thể hiểu theo cách này, trong suy nghĩ sẽ có sự hoài nghi bi quan, nhưng hành vi sẽ tích cực, là người chủ nghĩa lạc bi quan."

Hoàng Oanh Thì cười lên, gật đầu.

Ngoài cửa, sương khói vẫn dày đặc, dày đến mức không nhìn rõ nổi thế giới, thành phố giống như ảo ảnh, được xây dựng trên một tấm gương vô căn cứ, Nguỵ Thanh Việt bỗng nhiên phát hiện trong phòng phỏng vấn có treo một chiếc đồng hồ, nhưng đồng hồ không chuyển động, thời gian bị đóng băng.

"Đồng hồ của các cô hình như hỏng rồi." Anh chỉ lên tường, Hoàng Oanh Thì quay đầu nhìn, cười nói: "Anh là vị khách tỉ mỉ thật đấy."

"Tôi quen chú ý đến chi tiết." Nguỵ Thanh Việt đùa.

"Không ngờ anh lại rất khéo nói, có sự tỉ mỉ của người học tự nhiên, cũng có sự nhạy cảm của người học xã hội." Hoàng Oanh Thì nói.

Nguỵ Thanh Việt cười: "Không khéo nói thì làm sao tham gia chương trình được? Sao lại mời tôi chứ?"

Từ đầu đến cuối anh đều có tâm trạng thoải mái thạo nghề, Hoàng Oanh Thì nhìn anh, hỏi: "Tôi từng tiếp xúc qua vài người trạc tuổi anh, rất nhiều người sẽ lo lắng, nhưng tôi lại không thấy được điều đó ở anh, loại lo âu này không đơn giản chỉ vì tiền bạc vật chất, nhìn thế đời, họ đã đạt được những thành tựu nhất định, anh có sự lo lắng của riêng mình không? Chẳng hạn như sự không chắc chắn về tương lai?"

"Vấn đề lo lắng này đã được nói đến đủ nhiều rồi, tôi nghĩ, chúng ta không cần thiết nói về sự lo lắng nữa, nếu còn nói đến sự lo lắng nữa, mỗi người đều có cách nói của riêng mình." Nguỵ Thanh Việt đối với vấn đề không muốn bàn luận, lại né tránh.

Hoàng Oanh Thì lại tiếp tục hỏi: "Theo kinh nghiệm của anh, anh có thể tiêu hóa mọi thứ một cách cởi mở như vậy không? Có chuyện gì mà anh không thể hòa giải với chính mình không?"

Hỏi đến đây, Nguỵ Thanh Việt mới ngừng lại một lúc, anh cầm cốc lên, nhẹ nhàng uống ngụm nước.

"Tình yêu," anh đột ngột nói, Hoàng Oanh Thì sững sờ, máy quay vẫn hướng về phía hai người họ, "Không thể có được tình yêu, là chuyện khiến người khác rất dễ canh cánh trong lòng, ít nhất là đối với tôi."

"Anh có chắc là muốn nói về chủ đề này không?" Hoàng Oanh Thì nháy mắt nhìn anh.

Nguỵ Thanh Việt hiểu được sự tinh tế chu đáo của cô, anh như thể nói đùa bình thường: "Chớm chớm thôi là được."

Phỏng vấn mấy chục phút, Nguỵ Thanh Việt đã nói rất nhiều, sau khi kết thúc, lại nói thêm vài câu hàn huyên, "Vất vả rồi" các kiểu không ngừng bên tai. Anh lộ rõ vẻ mệt mỏi rã rời, kiểu cảm giác kiệt sức xuất hiện ngay sau khi kết thúc.

Trên hành lang, vẫn là ánh chạng vạng, anh ra khỏi phòng phỏng vấn, Hoàng Oanh Thì đang cùng nhân viên bàn giao gì đó, cô xuất thân là nhà báo, từng viết chuyên mục, từng làm tổng biên tập một thời gian dài, trở thành phó chủ biên cho một tạp chí nổi tiếng, đã từng làm rất nhiều bài báo được lưa lên hạng mục hot, phỏng vấn Nguỵ Thanh Việt, thực ra hôm nay có rất nhiều điểm chính không hỏi được tới, con người Nguỵ Thanh Việt, muốn nói sẽ rất nghiêm túc nói, không muốn nói, thì hoặc là không tiếp lời, hoặc là chuyển chủ đề, điểm sáng duy nhất là ở câu "Tình yêu", nhưng Hoàng Oanh Thì không nắm bắt được điểm cá nhân này và theo đuổi nó một cách quyết liệt.

Nguỵ Thanh Việt thích uống nước lọc, trước khi đi còn vào nhà vệ sinh, lúc ra thì thấy một bóng người vội vàng bước qua, anh liền đi theo bóng người đó vài bước, hôm nay, ngày 1 tháng 9 năm 2019, bình thường học sinh lớp 10 khai giảng đều là ngày này, nhưng đó là chuyện của 12 năm trước. Thời đó chưa có WeChat, ít người biết điện thoại thông minh là gì, không có Taobao, không order hàng tận nơi, bọn họ chỉ có thể cầm tiền đi mua đồ. Không có từ "idol mạng", không có từ "lưu lượng", cũng có rất nhiều điều đáng kinh ngạc vẫn chưa xảy ra, thế giới dường như là một thế giới rất cũ.

Đây đều là trong kế hoạch của anh, nhìn thấy bóng người này, nhận lời mời của 《Mật danh》, xuất hiện trong chương trình, từng chữ một nói ra, đều vì cô mà có.

Mọi chuyện chỉ đơn giản vậy.

Vẻ mặt của anh, dáng vẻ 28 tuổi, giống như khi còn thiếu niên, Nguỵ Thanh Việt nghĩ, sao có thể nhầm được, bạn học "Viết hộ", tớ cứ nghĩ chính cậu mới là người đến hỏi tớ thuật toán và giá trị quan, nhưng lại không có, tớ đoán cậu sẽ lén xem video phỏng vấn của tớ.

Nguỵ Thanh Việt không hề bất ngờ hay buồn bã như tưởng tượng, anh chỉ cảm thấy rất vui, một ngày nào đó của tuổi 28, gặp được một người.