Thời Thanh Niên Của Ông Nội Tôi

Văn phòng tiểu đội xã Tiêu Viên.

Hạ Thiệu Hoa gõ cửa, bên trong vang lên tiếng “Mời vào”.

Hạ Nhạc theo Hạ Thiệu Hoa vào phòng.

Ngay chính giữa là một chiếc bàn gỗ cũ, trên đó có vài cuốn sách. Ngồi cạnh bàn là hai người trạc tuổi Chú Trương.

“Thiệu Hoa,” người đàn ông đeo kính ngồi bên trái nhìn thấy người tới là Hạ Thiệu Hoa, cười đến nỗi vết chân chim ở khóe mắt hiện rõ: “Hiếm khi gặp được cậu ở đây. Có chuyện gì à?”

Người chú bên phải nghe thấy tiếng động cũng ngẩng đầu lên khỏi cuốn sách, mỉm cười nhìn.

Hạ Thiệu Hoa kéo Hạ Nhạc ở phía sau tới trước mặt mình: “Đây là em họ dưới quê cháu.”

Ánh mắt của hai người đàn ông dời xuống dưới, tập trung vào Hạ Nhạc.

“Nói mới thấy con bé rất giống cậu đấy,” ông chú bên trái vui vẻ nói.

Người đàn ông bên phải gật đầu đồng ý.

Hạ Nhạc cười xấu hổ nói: “Chào các chú ạ.”

“Ngoan quá.”

“Đúng là họ hàng thân thích của Thiệu Hoa, rất lễ phép.”

Hạ Thiệu Hoa không để ý đến lời nói khách sáo của bọn họ, trực tiếp nói ra mục đích chuyến đi của mình: “Hai chú ạ, con bé ở nhà không còn ai chăm sóc nên từ ngàn dặm xa xôi tới nhờ vả cháu, sau này cháu sẽ chăm sóc con bé cho họ. Cháu đang định cho con bé đi học, như vậy được không ạ?”

Hai người chú nhìn nhau rồi nhìn Hạ Nhạc khẽ gật đầu.

–

Hạ Thiệu Hoa đi phía trước, Hạ Nhạc mỉm cười đi theo, cầm trong tay đơn xin nhập học nóng hổi.

Trước tiên Hạ Thiệu Hoa đến nhà Chú Trương để giải thích tình hình.

Chú Trương vô cùng vui mừng khi thấy Hạ Nhạc ở lại.

Thấy chú Trương vui vẻ như vậy, Hạ Nhạc tranh thủ khoe khoang tờ đơn xin nhập học vừa nhận được với chú Trương, điều này càng khiến chú Trương khen ngợi một phen.

Sau khi ở nhà chú Trương một lúc lâu, Hạ Nhạc và Hạ Thiệu Hoa rời đi, đứng ở trước công, Hạ Nhạc nhìn sang phía đối diện.

Đối diện chính là nhà của Lâm Hoa Hoa.

Nhà của Lâm Hoa Hoa không lớn hơn Hạ Thiệu Hoa bao nhiêu, trước nhà đầy bùn đất, trồng vài cái cây thưa thớt.

Trước cửa có những tấm ga trải giường cũ kỹ được treo trên cây gậy trúc, đung đưa nhẹ nhàng trong gió.

Trước cây gậy trúc có một bà lão đang phơi quần áo.

Có lẽ sức khỏe của bà không tốt, khi bà lão cúi xuống nhặt quần áo trong chậu cạnh chân rồi đứng lên, cơ thể rõ ràng run run vài cái, đôi chân run rẩy, suýt nữa thì ngã xuống.

Đột nhiên, phía sau bà có một lực đỡ lấy để bà không bị ngã xuống.

Quay đầu nhìn lại, một bóng dáng nho nhỏ đang đỡ lấy cơ thể của bà.

“Dì, dì có sao không?” Hạ Nhạc hỏi.

“Ừ, dì vẫn ổn, cảm ơn cháu.” dì Lâm lên tiếng cảm ơn, nhìn kỹ lại bà phát hiện đây là một đứa trẻ mà bà chưa từng thấy trước đây: “Con là con nhà ai?”

“Dì Lâm.” Hạ Thiệu Hoa từ phía xa đi tới chào.

Dì Lâm ngẩng đầu nhìn thấy Hạ Thiệu Hoa, chợt nhận ra.

“Thiệu Hoa, đây là đứa nhỏ ở nhà cậu sao?”

Tối hôm qua bà đã nghe Lâm Hoa Hoa nói chuyện suốt đêm, nói rằng ở nhà Thiệu Hoa có một đứa trẻ hư, hôm nay chú Trương sẽ đuổi con bé đó đi.

Bây giờ xem ra đứa trẻ trước mặt chính là “đứa trẻ hư” mà Lâm Hoa Hoa nhắc đến.

Dì Lâm nhìn Hạ Nhạc thăm dò một lúc, bà chợt nhận ra người gây rắc rối lại là con gái mình.

“Vâng, bà con xa đến ở nhờ nhà cháu ạ.” Hạ Thiệu Hoa giải thích.

Dì Lâm cười, hỏi: “Cô bé, cháu tên gì?”

“Nhạc Nhạc.” Hạ Nhạc trả lời, nghĩ tính cách của Lâm Hoa Hoa sao mà khác một trời một vực với mẹ vậy.

Thời gian trôi qua thật nhanh, khi hai người về đến nhà thì trời đã tối.

Hạ Thiệu Hoa ở trong bếp nấu bữa tối, còn Hạ Nhạc thì ngồi vẽ những ô vuông trên mặt đất trước cửa.

Khi còn nhỏ, cô rất thích chơi nhảy lò cò với bạn bè.

Cô vẽ vài ô vuông trên mặt đất với nhiều hình vẽ khác nhau rồi vừa nhảy vừa hát theo các bài đồng dao được đọc cho trẻ con.

Chỉ là ký ức đã quá lâu rồi, cô quên mất rất nhiều quy tắc chơi.

“Cậu đang làm gì vậy?” Hạ Thiệu Minh đi học về nhìn thấy Hạ Nhạc ngồi xổm trên mặt đất, tò mò đi tới nhìn xem.

“Cậu đã từng chơi nhảy lò cò chưa?” Hạ Nhạc hỏi.

Hạ Thiệu Minh nhìn trên mặt đất vẽ lộn xộn những ô vuông, lắc đầu, đột nhiên nghĩ tới cái gì: “Cậu không bị đưa đi à?”

Hạ Nhạc đứng dậy, chống nạnh: “Tôi sẽ không rời đi. Từ giờ trở đi, nơi này cũng sẽ là nhà của tôi đây.”

Hạ Thiệu Minh: “Hả?”

“Hả cái gì.”

Hạ Thiệu Minh mím môi, đặt cặp sách xuống rồi lao vào bếp như một cơn lốc.

“Anh ơi, Nhạc Nhạc đã nói gì rằng đây cũng là nhà của cậu ấy?”

Hạ Thiệu Hoa vừa đảo đồ ăn trong nồi vừa gật đầu: “Từ nay về sau con bé sẽ là em gái của em.”

“Hả?!”

Hạ Nhạc nghe thấy, mỉm cười rồi dùng chân lau ô vuông mới vẽ xong chạy vào phòng.

Suốt bữa tối hôm đó, Hạ Thiệu Minh đều cau mày nhìn Hạ Nhạc.

Hạ Nhạc với Hạ Thiệu Hoa không để ý tới cậu ấy, chỉ chuyên tâm ăn uống no nê.

–

Ngày hôm sau, Hạ Nhạc dậy từ sớm, bình thường cô luôn thích ngủ nướng, trời còn chưa sáng thì sẽ không dậy.

Lúc cô mở cửa ra, Hạ Thiệu Minh vẫn đang ôm chăn ngáy o o ở phòng khách, còn Hạ Thiệu Hoa cho gà ăn ở sân sau.

Sân sau.

Hạ Nhạc chạy tới thùng nước thì thấy Hạ Thiệu Hoa đang đổ thức ăn cho gà vào máng trước chuồng gà, xung quanh là đám gà kêu cục tác bên cạnh anh

Giống y hệt như trong trí nhớ của Hạ Nhạc.

Cô lấy nước từ trong thùng ra rửa mặt. Hạ Thiệu Hoa nghe thấy động tĩnh liền quay đầu lại nhìn.

Khi nhận ra là Hạ Nhạc, khóe miệng anh hơi cong lên.

“Sao em dậy sớm thế?”

Nghe được câu hỏi của Hạ Thiệu Hoa, Hạ Nhạc đã rửa mặt xong, cô bước nhanh đến chỗ Hạ Thiệu Hoa, cùng anh nhìn đàn gà đang ăn.

“Ngày đầu tiên đi học tất nhiên phải dậy sớm.”

Hạ Thiệu Hoa nói “Ừ” với vẻ tán thành.

Sau khi cho gà ăn xong, Hạ Thiệu Hoa lặng lẽ lấy ra hai quả trứng từ trong chuồng gà ra.

Anh mang hai quả trứng, sau đó xách một ít củi khô đi vào phòng bếp. Hạ Nhạc cũng giúp anh bưng một ít vào bếp.

Anh bắt đầu nấu cháo cho bữa sáng, tiện thể cho hai quả trứng vào nồi.

Hạ Nhạc ngồi ở trước bếp lò, nhìn ngọn lửa trước mặt, có chút buồn ngủ ngáp một cái.

Hạ Thiệu Hoa thấy vậy, cảm thấy buồn cười, hỏi: “Hay là ngủ thêm tí nữa?”

Hạ Nhạc lắc đầu như cái trống lúc lắc: “Không ngủ, em không buồn ngủ.”

Sau khi cháo được nấu xong, trời đã sáng, Hạ Nhạc gọi Hạ Thiệu Minh vẫn đang ngủ như lợn dậy.

Hạ Thiệu Minh miễn cưỡng đứng dậy ngồi vào bàn.

Hạ Thiệu Hoa vừa đặt quả trứng trước mặt, cậu cầm lên ngay lập tức rồi đập vỡ và bắt đầu bóc vỏ.

Một quả trứng khác được đặt trước mặt Hạ Nhạc.

Hạ Nhạc ngẩng đầu nhìn thấy Hạ Thiệu Hoa đang ngồi bên cạnh mình chỉ ăn cháo trắng với dưa chua.

Cô đẩy quả trứng đến trước mặt Hạ Thiệu Hoa: “Em không ăn.”

Hạ Thiệu Hoa cũng không nói nhiều, cầm trứng trước mặt lên, đập vỏ, bắt đầu bóc trứng.

Những ngón tay mảnh khảnh bóc sạch vỏ trứng chỉ trong vài giây.

Hạ Nhạc gắp dưa chua cho vào tô, ngay cả dưa chua cũng rất ngon.

Giây tiếp theo, một quả trứng tròn được nhẹ nhàng đặt vào bát của cô.

Hạ Nhạc nhìn chằm chằm mấy quả trứng tròn trong bát hồi lâu, sau đó nở một nụ cười ngờ nghệch với Hạ Thiệu Hoa.

Vốn là một ngày bình thường.

Nhưng Hạ Thiệu Minh lại cảm thấy hôm nay đường đi học vô cùng náo nhiệt.

Bình thường, cậu và các bạn cùng nhau tan học, nhưng lúc đi học thì thường đi riêng, nhiều người không thể dậy khỏi giường vào sáng sớm nên cậu thường đi đến trường một mình.

Hôm nay có thêm Hạ Nhạc bên cạnh, đằng sau anh là anh cả Hạ Thiệu Hoa, người nghiêm khắc hơn cả cha.

Hạ Thiệu Minh hôm nay có hơi rụt rè, đi đường đàng hoàng, không nhìn chỗ này sờ chỗ kia.

Lúc đến trường vẫn còn khá sớm nên trong trường không có nhiều học sinh.

Rất nhiều người chú ý tới ba người họ Hạ, chụm đầu đi theo phía sau, thỉnh thoảng còn thì thầm với nhau.

Hạ Thiệu Minh đi vào lớp học thuộc từ vựng trước, Hạ Thiệu Hoa dẫn Hạ Nhạc đến phòng giáo viên.

Hạ Nhạc có chút cảm khái khi đi trên cái sân trường nhìn chẳng giống sân trường chút nào.

Trong sân không có cột cờ cao ngất, cũng không có hàng cây xanh mượt, không có những tòa nhà dạy học thẳng tắp, càng không có đường nhựa với sân luyện tập.

Xung quanh đây chỉ là một mảnh màu sắc ảm đạm.

Khu vực này có nhiều ngôi nhà bằng gạch nung ngắn, bằng phẳng, ánh sáng kém và không đảm bảo về an ninh.

Lại nhìn học sinh trong trường phần lớn sắc mặt đều xám xịt, đầu tóc rối bù, đôi mắt đều giống như vực sâu nước đọng, không thể mong đợi hai từ “mạnh mẽ” ở bọn họ.

Người dân ở thế hệ này cùng với học sinh của thế hệ này đều quá khổ.

Hạ Nhạc hiểu rõ.

Trong khi Hạ Thiệu Hoa dẫn Hạ Nhạc đến phòng học, anh giới thiệu với cô: “Từ nay về sau em sẽ học ở đây. Dù người khác có nói gì thì em cũng phải học tập chăm chỉ và trở thành người có ích cho đất nước, em hiểu không?”

Hạ Nhạc ngoan ngoãn gật đầu: “Em hiểu ạ!”

Hạ Thiệu Hoa nhìn khuôn mặt ngây thơ của cô, đột nhiên xúc động.

Anh chưa bao giờ nói điều này với Hạ Thiệu Minh. Không biết vì sao anh lại muốn nói điều đó với Hạ Nhạc.

Con bé vẫn còn nhỏ như vậy, con bé thực sự có thể hiểu được sao?

Hạ Nhạc vô cùng tự hào.

Thời đại này rất ít người hiểu được tầm quan trọng của việc đọc sách, nhưng ông nội lại nhận ra được điều đó.

Đây có thể là lý do tại sao bố cô sau này có thể trở thành một sĩ quan.

Huống chi, dù ở thời đại nào, hầu hết mọi người đều phải học tập để phát triển bản thân nhưng có rất ít người thực sự muốn học tập và đóng góp cho đất nước, xã hội.

Mà ông nội cô chính là một người như vậy.

Hạ Thiệu Hoa tiếp tục nói: “Khi có người hỏi em tên là gì, chỉ cần nói…”

“Hạ Nhạc,” Hạ Nhạc trực tiếp ngắt lời: “Em sẽ nói tên em là Hạ Nhạc.”

Hạ Thiệu Hoa gật đầu, đưa đơn đăng ký nhập học cho Hạ Nhạc.

Ở cột họ tên được viết hai chữ to, rõ ràng: Hạ Nhạc.

Dù vẫn còn rất sớm nhưng trong văn phòng, những người ươm mầm tri thức cho lớp trẻ đều đang ngồi tại vị trí của mình.

Trong ngôi nhà gạch cũ nát, bức tường lủng lỗ chỗ được các thầy cô nhét giấy báo vào.

Dù ở trong hoàn cảnh khó khăn như vậy nhưng trên gương mặt các thầy cô đều không có một chút sự lười biếng hay oán hận nào, thấy vậy Hạ Nhạc vô cùng cảm động.

Hạ Thiệu Hoa đưa Hạ Nhạc đến gặp một nữ giáo viên đeo kính dày.

Cô giáo ngạc nhiên nhìn hai người.

“Đây là?”

“Chào cô ạ, em tên Hạ Nhạc.” Hạ Nhạc nở nụ cười tiêu chuẩn rồi đưa đơn xin nhập học ra.

Sau khi Hạ Thiệu Hoa giải thích tình huống cho giáo viên, giáo viên gật đầu, nói với Hạ Nhạc: “Hạ Nhạc, hoan nghênh các em lên lớp bốn. Từ giờ trở đi, cô sẽ là giáo viên chủ nhiệm của các em, đồng thời là giáo viên dạy ba môn tiếng Trung, Toán và tiếng Anh, cứ gọi cô là cô Dương.

Hạ Nhạc trợn mắt kinh ngạc: “Cô Dương, cô dạy tận ba môn ạ?”

Cô Dương cười: “Các thầy cô ở đây đều kiêm nhiệm nhiều môn, sau này em sẽ biết.”

Sắp đến giờ học, Hạ Thiệu Hoa vẫy tay với Hạ Nhạc rồi rời khỏi trường.

Hạ Nhạc có hơi lưu luyến, nhưng cũng cảm thấy buồn cười.

Trẻ con đi học đều muốn cha mẹ đừng đưa đến trường.

Còn cô, một người ở độ tuổi đôi mươi cũng muốn nghỉ học như vậy…

Hạ Nhạc đi theo cô Dương vào lớp, trên đường đi, có rất nhiều học sinh thấp giọng xì xào bàn tán sau lưng Hạ Thiệu Hoa.

“Sau này được học cùng một lớp với anh trai Hạ Thiệu Minh của mình, con có vui không?” Cô Dương đột nhiên hỏi khi sắp đến lớp.

Hạ Nhạc: “…”