[Việt Nam] Sơ Thảo Lịch Sử Phong Trào Cộng Sản Ở Đông Dương

Mặc dù còn trẻ và thiếu kinh nghiệm, Đảng Cộng sản Đông Dương chúng ta đã viết nên những trang lịch sử mới rất vẻ vang trong phong trào cách mạng của xứ sở. Từ chỗ đầu tiên chỉ là những nhóm nhỏ, lẻ tẻ, ngày nay Đảng ta đã trở thành một đảng quần chúng, ảnh hưởng lan rộng và ăn sâu trong các tầng lớp quần chúng bị bóc lột đông đảo. Đối với họ, lá cờ đỏ của chúng ta là tượng trưng sinh động nhất, cụ thể nhất cho cuộc đấu tranh quyết định nhằm giải phóng họ khỏi ách phong kiến và đế quốc.

Bị dồn vào một tình thế hoàn toàn không hợp pháp, Đảng ta đã phải hoạt động trong không khí khủng bố trắng man rợ nhất. Những khó khăn đó không hề ngăn cản chính đảng anh hùng của chúng ta tiến hành công tác quần chúng. Nhìn chung mà nói, Đảng ta chưa tổ chức và lãnh đạo được tất cả mọi cuộc đấu tranh nổ ra trong ba năm gần đây, nhưng nếu chúng ta tổng kết các cuộc bãi công và biểu tình của công nhân và nông dân từ hồi thống nhất Đảng trở đi, chúng ta sẽ thấy rằng những phong trào tự phát nổ ra rất ít. Như vậy có nghĩa là nói chung Đảng Cộng sản chúng ta, đội tiền phong của giai cấp vô sản, đã đóng một vai trò tổ chức và lãnh đạo rất lớn trong phong trào cách mạng. Nhiệm vụ hiện nay của chúng ta là đấu tranh giành bá quyền lãnh đạo của giai cấp vô sản trong cuộc đấu tranh chống đế quốc và phản phong kiến. Thiếu sót lớn nhất của Đảng ta là chưa biến được các phong trào địa phương, ngay cả những phong trào rất quan trọng, thành những phong trào bao gồm toàn bộ Đông Dương, chưa luôn luôn gắn liền cuộc đấu tranh phản đế với cuộc đấu tranh giành ruộng đất, chưa bảo đảm cho những phần tử vô sản chiếm đa số trong hàng ngũ chúng ta, chưa biết học tập những bài học tích cực và những mặt yếu của từng cuộc đấu tranh. Nhưng nói chung, chúng ta đã đạt được khá nhiều thắng lợi từng phần. Thắng lợi rực rỡ nhất cố nhiên là việc thành lập các Xôviết ở miền bắc Trung Kỳ và các biện pháp cách mạng của chính quyền Xôviết.

Trong buổi đầu, Đảng ta đã lãnh đạo nhiều cuộc bãi công và biểu tình có tính chất đơn thuần kinh tế. Nhưng qua quá trình phát triển và nhờ kinh nghiệm to lớn của mình tích lũy trong đấu tranh, Đảng ta đã biết kết hợp các cuộc đấu tranh kinh tế với đấu tranh chính trị. Tại miền bắc Trung Kỳ, Đảng ta đã đạt đến một trình độ đấu tranh cách mạng rất cao: khởi nghĩa vũ trang giành chính quyền.

Tuy phạm nhiều sai lầm, nhưng Đảng ta luôn luôn tìm mọi cách sửa chữa. Ban đầu, khi mới thống nhất, Đảng ta đã có một cương lĩnh còn trái với học thuyết Lênin nhưng Đảng ta hiểu rất rõ nguyên lý lêninnít: “Thái độ của một chính đảng đối với sai lầm của mình là một trong những tiêu chuẩn quan trọng nhất và chắc chắn nhất để xét xem đảng ấy có nghiêm chỉnh và có khả năng làm tròn nghĩa vụ của mình đối với giai cấp và đối với quần chúng lao động. Công khai nhìn nhận sai lầm của mình, tìm ra nguyên nhân của nó, phân tích hoàn cảnh đã dẫn đến sai lầm ấy, nghiên cứu các biện pháp sửa chữa, đó là biểu hiện của một đảng nghiêm chỉnh; đối với một chính đảng, như thế gọi là làm tròn nghĩa vụ, giáo dục giai cấp và giáo dục quần chúng” (Lênin: Bệnh ấu trĩ của chủ nghĩa cộng sản). Từ tháng 10-1930 (thời gian Hội nghị toàn thể lần thứ nhất của Ban Chấp hành Trung ương Đảng ta đã bước vào con đường bônsơvích hoá, những thắng lợi sau này của công cuộc bônsơvích hoá sẽ tùy thuộc phần lớn phương pháp mà Đảng ta vận dụng để huy động quần chúng lao động đông đảo thực hiện đường lối chính trị của Cương lĩnh.

Mặc dù còn trẻ, Đảng ta đã trải qua một quãng đường cách mạng rất dài. Trong ba năm gần đây, Đảng ta đã tích lũy được nhiều kinh nghiệm rất phong phú, bổ ích cho cả phong trào cách mạng quốc tế nói chung, phong trào cách mạng Đông Dương nói riêng. Nhiệm vụ của những người cộng sản Đông Dương chúng ta là học tập một cách nghiêm chỉnh tất cả những kinh nghiệm phong phú đã thu được trong ba năm ấy, nhằm cải tiến công tác cách mạng của chúng ta về sau.

* * *

Khoá họp toàn thể lần thứ 12 của Ban Chấp hành Quốc tế Cộng sản (tháng 9-1932) đã vạch rõ sự so sánh lực lượng giữa thế giới xã hội chủ nghĩa và thế giới tư bản chủ nghĩa. Khoá họp toàn thể đó đã chỉ rõ là ở Liên Xô, cương lĩnh vĩ đại nhất về công nghiệp hoá xã hội chủ nghĩa, tập thể hoá và cách mạng văn hoá đang được thực hiện với một nhịp điệu phi thường, các cơ sở của chủ nghĩa xã hội đang được củng cố vững chắc, kế hoạch 5 năm lần thứ hai mục tiêu là xoá bỏ vĩnh viễn các giai cấp, biến tất cả những người lao động trong nước thành những người thợ tự giác và tích cực xây dựng xã hội xã hội chủ nghĩa không có giai cấp, đang được bắt đầu tiến hành.

Trong thời gian này, ở thế giới tư bản chủ nghĩa: a) nạn khủng hoảng kinh tế tiếp tục diễn ra ngày càng trầm trọng; b) phong trào cách mạng tiếp tục phát triển ở các nước đế quốc, các nước thuộc địa và nửa thuộc địa; c) mâu thuẫn giữa các nhà nước đế quốc, tiếp tục phát triển không ngừng gay gắt do việc chuẩn bị chiến tranh phản cách mạng chống Liên Xô tiếp tục được đẩy mạnh.

Khoá họp toàn thể lần thứ 12 đã kết luận rằng trạng thái ổn định tương đối của chủ nghĩa tư bản đã kết thúc, rằng giai đoạn hiện nay đúng là giai đoạn quá độ tiến lên một thời kỳ mới, thời kỳ xung đột gay gắt giữa các giai cấp và các quốc gia, thời kỳ cách mạng và chiến tranh.

Những điều kiện khách quan cần thiết để phát triển phong trào cách mạng đã xuất hiện ở Đông Dương cũng như trên phạm vi thế giới. Nhưng nhân tố chủ quan cần cho sự phát triển của phong trào cách mạng Đông Dương là Đảng Cộng sản lại khá lạc hậu so với những điều kiện khách quan. Cho nên, nhiệm vụ của Đảng ta là tìm cách giải quyết tình trạng lạc hậu đó. Khoá họp toàn thể lần thứ 12 đã nhắc nhở các đảng “củng cố và tăng cường” công tác bônsơvích trong quần chúng nhằm thu phục cho được số đông trong giai cấp công nhân và nâng cao tính tích cực cách mạng cho họ.

Chỉ có thực hiện nhiệm vụ ấy, Đảng ta mới xoá bỏ được tình trạng lạc hậu của nhân tố chủ quan so với những điều kiện khách quan. Về vấn đề này cần phải ra sức thực hiện những nhiệm vụ do khoá họp toàn thể lần thứ 12 Ban Chấp hành Quốc tế Cộng sản đề ra đúng với những điều kiện cụ thể của Đông Dương:

a) Thiết lập, mở rộng và củng cố thường xuyên mối liên hệ với đa số nhân dân bất kỳ ở đâu họ ở. Tổ chức hoạt động một cách thật sự bônsơvích trong công nhân và những người lao động ở các nhà máy, đồn điền, đồng ruộng, công hội và các tổ chức cải lương có tính chất quần chúng, trong những người thất nghiệp; vạch trần bộ mặt phản bội của chủ nghĩa dân tộc cải lương, chủ nghĩa xã hội phát xít, và chủ nghĩa Tờrốtxky phản cách mạng, thu hút vào ảnh hưởng của chúng ta những người lao động đã bị bọn cải lương các loại đưa đi lầm đường;

b) Huy động đông đảo quần chúng công nhân và lao động thành thị và nông thôn đấu tranh xung quanh các yêu sách kinh tế của họ; gắn liền các yêu sách đó với cuộc đấu tranh chống khủng bố trắng, và với những nhiệm vụ chung của cách mạng Đông Dương;

c) Cải tổ và củng cố Đảng Cộng sản bằng cách đào tạo những cán bộ liên hệ mật thiết với quần chúng và được quần chúng tín nhiệm. Phát triển và củng cố các tổ chức quần chúng (công hội, nông hội, Quốc tế cứu tế đỏ, liên đoàn chống đế quốc, hội phụ nữ, v.v.).

Chúng ta cũng phải kết hợp cuộc đấu tranh hằng ngày cho các yêu sách từng phần với cuộc đấu tranh nhằm thực hiện những khẩu hiệu chung của cách mạng Đông Dương, chống chủ nghĩa phát xít và phản động, chống chiến tranh đế quốc, bảo vệ cách mạng Trung Hoa và Ấn Độ, ủng hộ Liên Xô.

Về mặt tổ chức, Đảng ta phải thực hiện những nhiệm vụ do khoá họp toàn thể lần thứ 12 của Ban Chấp hành Quốc tế Cộng sản quy định cho tất cả các Đảng Cộng sản.

a) Các chi bộ cộng sản ở các xí nghiệp phải bí mật hoạt động một cách thận trọng và gắn liền với hoạt động đó là một hoạt động quả cảm và hy sinh trong quần chúng.

b) Thành lập ngay chi bộ trong quân đội và các tổ chức quân sự hoá của giai cấp tư sản, trong các công binh công xưởng, đường sắt, hải cảng;

c) Kiên quyết đấu tranh chống mọi hình thức khiêu khích;

d) Biến các tờ báo thành những cơ quan quần chúng thật sự, đề cập mọi vấn đề liên quan trực tiếp với đông đảo quần chúng và viết với những lời lẽ giản dị, dễ hiểu đối với công nhân và lao động;

e) Đối với việc lãnh đạo các ngành của Đảng, phải cương quyết thanh toán tình trạng tập trung quá đáng, hệ thống chỉ huy đơn thuần, sự bành trướng quá mức của bộ máy trung ương và tình trạng suy yếu của các cơ quan địa phương và cơ sở của Đảng.

Chúng ta còn phải căn cứ vào các chỉ thị khoá họp toàn thể lần thứ 12 Ban Chấp hành Quốc tế Cộng sản để tổ chức lại Đoàn Thanh niên Cộng sản và biến nó thành một tổ chức quần chúng. Chúng ta cũng cần phải nâng cao trình độ chính trị cho quần chúng lao động nói chung và đảng viên cộng sản nói riêng, mở rộng dân chủ trong nội bộ Đảng (cố nhiên không làm hại đến công tác bí mật, nâng cao trình độ tự phê bình bônsơvích, làm cho các đảng viên tham gia thảo luận những vấn đề chính trị quan trọng nhất ở các tổ chức cơ sở của Đảng, bảo đảm lãnh đạo thật cụ thể công tác của họ và tăng cường kỷ luật sắt.

Chúng ta không thể thực hiện những nhiệm vụ nói trên nếu không tiến hành đấu tranh một cách quyết liệt chống chủ nghĩa cơ hội “tả” khuynh, chống chủ nghĩa cơ hội hữu khuynh xem như nguy cơ lớn nhất trong giai đoạn hiện tại. Chống tư tưởng thoả hiệp và chống chủ nghĩa Tờrốtxky phản cách mạng. Đồng thời, trong khi đấu tranh để bảo vệ sự trong sáng của chủ nghĩa Mác - Lênin, chống mọi sự xuyên tạc chủ nghĩa cộng sản, chúng ta phải phổ biến rộng rãi các nguyên lý của chủ nghĩa cộng sản trong quần chúng đông đảo.

*

* *

Đảng Cộng sản Đông Dương chúng ta nhất định sẽ tiếp tục một cách vững vàng con đường vẻ vang mà Đảng đã đi từ ba năm nay. Với ý chí kiên quyết sửa chữa những sai lầm của mình, Đảng ta quyết tâm hơn bao giờ hết lãnh đạo quần chúng lao động làm cách mạng tư sản dân chủ (phản đế và phản phong kiến) nhằm thiết lập chính quyền Xôviết công nông binh dưới sự lãnh đạo của giai cấp vô sản. Trên con đường cách mạng đó, chúng ta sẽ noi theo những tấm gương chói lọi nổi lên trong cuộc đấu tranh cách mạng của các Đảng Cộng sản Liên Xô và Trung Hoa Xôviết.

Luôn luôn được sự giúp đỡ của giai cấp vô sản thế giới và các dân tộc thuộc địa, trước hết là sự giúp đỡ của những người lao động Pháp, Trung Hoa, Ấn Độ và Liên Xô, do các đảng anh em ở bốn bể ấy lãnh đạo, Đảng Cộng sản Đông Dương chúng ta, dưới sự lãnh đạo của Quốc tế Cộng sản, sẽ dẫn dắt quần chúng lao động trong nước tiến tới khởi nghĩa vũ trang giành chính quyền, thiết lập chuyên chính công nông. Thực hiện lý luận cách mạng không ngừng của chủ nghĩa Mác, sau khi cách mạng tư sản dân chủ thắng lợi, Đảng ta sẽ lãnh đạo quần chúng lao động đấu tranh để chuyển cách mạng tư sản dân chủ thành cách mạng vô sản, tiến tới chủ nghĩa xã hội không qua giai đoạn phát triển tư bản chủ nghĩa ở Đông Dương.

VÔ SẢN TẤT CẢ CÁC NƯỚC VÀ CÁC DÂN TỘC BỊ ÁP BỨC! ĐOÀN KẾT LẠI!

HỒNG THẾ CÔNG

Tài liệu tiếng Pháp,

lưu tại Kho Lưu trữ Trung ương Đảng.