Kỹ Sư Lạc Về Thời Hán

Bỗng nhận ra hương ổi

Phả vào trong gió se

Sương chùng chình qua ngõ

Dường như thu đã về… (Hữu Thỉnh) (1)

Sương mù đã phủ trắng mái lều cỏ ven suối nhưng hương ổi thì xứ ôn đới này không hề có. Xuân Phái tính thời vụ lúa mì trồng cũng hơn 3 tháng một chút,khi thu hoạch thì rơi vào thời điểm đầu mùa đông.

Lúa mì thì chỉ cần đất ẩm chứ không cần lúc nào cũng ngập nước như lúa nước, nên Xuân Phái chỉ tưới một lần lúc trồng. Sau khi trồng xong đất vẫn ẩm vì nước sẽ tự hút từ rãnh lên luống do hiện tượng “mao dẫn” qua các lổ nẻ nhỏ của đất. Phân bón thì chưa cần thiết lắm vì đất mới khai hoang rất tốt,thêm nữa phần tro đốt đã chứa một lượng lớn K2CO3 là phân kali tự nhiên rồi.

Chỉ mấy ngày sau,những mầm mạ chui từ dưới đất lên xanh mướt cả bãi đất.Những hạt giống từ luống khác cũng đã nảy mầm mơn mởn.Việc của mọi người bây giờ là chỉ chờ thu hoạch thôi, nói như vậy không phải là dễ dàng quá sao. Thời này ít sâu bệnh hại hoa màu thêm nữa xứ ôn đới này sâu bệnh và nấm không phát triển mạnh như nhiệt đới. Còn phân bón thì đành chịu thua rồi,phân vô cơ thì không có mà phân hữu thì cũng vậy.Vật nuôi chẳng có nuôi con nào để lấy phân cả.

Xuân Phái sáng nay vẫn dậy sớm sang bên thôn. Mấy ngày hôm nay mọi người lại trở về công việc cũ hàng ngày của mình.Đàn ông thì đi săn,phụ nữ thì vẫn khâu vá. Số bột lúa mì Xuân Phái mua chỉ đủ ăn tầm 10 ngày,bất quá mấy ngày nay ăn bánh bao liên tục nên mọi người đã không thấy ngon nữa nên đi săn cải thiện cũng là để trữ thức ăn sau này luôn. Còn về phần cá thì mọi người muốn ăn là có mà không phải suy nghĩ,ngay cả trẻ con cũng biết cách bắt cá bằng mấy cái vó có sẵn như thế nào.

Lúc Xuân Phái sang thì thấy bà lão Hạ Đình đang dắt tay một bé gái nhỏ nước mắt đầm đìa đang không ngừng khóc.

-“Tiểu Khánh, cháu xem con bé bị bệnh gì thế này? Có nguy hiểm đến tính mạng không?” bà lão lo lắng nhìn hắn.

-“Để cháu xem thế nào đã” Xuân Phái tiến lại gần cô bé.

-“Muội bị bệnh chỗ nào? Để cho ta xem thử” Xuân Phái đang cầu mong là bé gái này không bị gì chỗ kín.Chứ thời này có nhiều chuyện cổ hủ đến đáng sợ luôn nha.

-“Muội bị ở đây,lúc đầu chỉ là vết xước nhỏ muội nghĩ không có việc gì.Nhưng mấy ngày sau thì đã sưng to lên thế này”

cô bé vén quần lên để lộ phía trên đầu gối để lộ một vết thương nhiễm trùng to như quả ổi,bên trong còn có mủ vàng chảy ra. Vết thương thì màu đen kịt bốc mùi hôi thối trông rất đáng sợ.

-“Muội yên tâm,bệnh này sẽ không chết người.Có ta ở đây sẽ chữa được”

Xuân Phái nói. Nhiễm trùng nếu không khử trùng mà để lâu ngày thì không chết mới lạ, chưa kể còn có ký sinh trùng như ruồi,bọ..ký sinh vào.Thời này vệ sinh kém và thiếu hiểu biết nên những việc đơn giản như bị nhiễm trùng thậm chí có thể chết người. Đối với Xuân Phái chỉ đơn giản là rạch vết thương lấy hết mủ ra rồi sát trùng,sau đó dùng vải sạch băng lại là xong.

Thuốc kháng sinh thì cũng chẳng có nên Xuân Phái chỉ còn cách chưng cất rượu lần nữa để làm cồn khử trùng vết thương. Hắn đã nghĩ đến vò rượu mua vẫn còn hôm nọ. Cồn thẩm thấu vào màng trong của vi khuẩn,vi rút làm đông tụ protein trong lòng chúng nên cồn diệt khuẩn.Cồn sát khuẩn tốt là cồn khoảng 75 độ,nồng độ cao hơn sẽ gây đông tụ protein nhanh tạo ra một lớp màng ngăn cản nên sẽ không hiệu quả.

-“Bà à,xin bà đem cho cháu vò rượu hôm nọ lại đây.Còn Tố tỷ về nhà lấy cho đệ 1 cái ống tre hôm nọ ta làm” Xuân Phái nói lớn đồng thời sai người đi chặt 1 cây tre thật to và 2 cây trúc nhỏ và có đốt thưa rất thưa nhau.Rượu này chỉ khoảng 20 độ cồn nên hắn cần chưng cất lần nữa để nồng độ cao hơn.

Rất nhanh sau tất cả các đồ được đưa tới, Xuân Phái đầu tiên chặt cây tre to ra làm một “chai nước ống tre” mà lần trước hắn làm. Sau đó khoét lên phần “nắp ống tre” một lỗ nhỏ vừa đủ để luồn thanh trúc hở 2 đầu vào.

Phần hở trên thanh trúc thì đâm xuyên vuông góc qua cái lỗ tròn của một thanh trúc khác to hơn đã khoét sẵn.Thanh trúc nằm ngang này một đầu kín một đầu hở,cái lỗ thanh thẳng đứng đâm vào được khoét gần đốt nên khi hơi cồn bốc lên sẽ đi qua ống trúc thẳng rồi qua ống trúc ngang để ngưng tụ lại. Xuân Phái gọt ống nằm ngang thật mỏng để khi nước lạnh dội lên ống ngang sẽ làm lạnh hơi cồn nhanh hơn,còn phần hở nối giữa hai ống trúc hắn dùng nhựa cây trét vào rồi lại trét thêm đất sét để hơi không theo lỗ hở bay ra. Hắn bảo mọi người chẻ tre ra thành một thanh mỏng tầm 2m sau đó vót mỏng ở giữa một đoạn cỡ đường kính ống tre đựng nước và gập lại thành 2 thanh song song để kẹp chặt ống tre.

Đầu tiên là nhóm một lò lửa gần chỗ máng nước chảy,làm thế để nước theo một ống trúc nhỏ khác dội vào ống ngang làm lạnh nhanh phần hơi cồn.

Lửa nhóm xong Xuân Phái cho rượu vào ống tre to và đậy nắp lại,một người cầm kẹp tre kẹp ống đun trên ngọn lửa,lửa nóng làm rượu có nhiệt độ sôi thấp hơn bay hơi trước nước.Rượu theo ống thẳng bay lên rồi đi sang ống ngang đã vót thật mỏng.Lúc này ống mỏng có nước dội vào chảy liên tục nên rất lạnh.Hơi rượu sẽ ngưng tụ chảy thành giọt và một người khác cầm ống tre bên này hứng rượu ngưng tụ có nồng độ cao hơn.

Xuân Phái thừa biết cách này tuy sáng tạo nhưng hơi mất công lại còn hơi đụt nữa. Ít nhất là đã mất 2 người một giữ ống đun còn một hứng rượu ngưng tụ. Nhưng hắn bây giờ chẳng có thời gian đâu mà đi làm một lò chưng cất nữa nên đành dùng hạ sách này. Khi nào cảm giác nước gần sôi thì dừng lại không đun nữa.

Một vò rượu lớn nhưng chưng cất lại thì được chừng ¼ ống tre.Xuân Phái cẩn thận đậy nắp lại, hắn khẳng định cồn này tuy không được 75 độ nhưng cũng hơn 50 độ rượu rồi nên có thể dùng để sát khuẩn.

Xuân Phái lúc này chuẩn bị chữa vết thương nhiễm trùng.

-“Thúc nào là bố đứa nhỏ thì qua đây giúp cháu”

đoạn tiếp theo có cảnh dùng ống trúc hút mủ rồi nhổ ra nên hắn chỉ có thể gọi bố đứa nhỏ.Hắn sợ mấy ngày sau tởm không ăn được gì.

Xuân Phái rút ống trúc hở 2 đầu ra nhúng vào phần nước đang sôi để sát khuẩn sau đó để nguội.Hắn lấy vải sạch lau hết bẩn trên con dao nhỏ sau đó nung con dao nhỏ trên ngọn nến sáp để sát khuẩn,làm xong hắn để một lúc cho nguội rồi dùng dao rạch miệng vết sưng làm cho đứa tre đau quá khóc thét lên.

-“Không muốn chết thì im mồm” Xuân Phái quát lớn dọa đứa nhỏ làm nó nín luôn,nhưng nước mắt vẫn không ngừng chảy.Xuân Phái cũng hết cách rồi.Ở thời này chẳng có thuốc giảm đau nên chỉ có thể làm thế.

-“Thúc (chú) sang đây dùng ống trúc hút hết mủ rồi nhổ ra cho cháu” Xuân Phái kêu trung niên mắt đang đỏ ngầu vì lo sợ.

Trung niên vì cứu con nên không kiêng kị gì đem hút hết mủ rồi nhổ ra đất làm mọi người nôn thốc nôn tháo,may chưa ai ăn gì nên chỉ nôn ra nước miếng thôi.

Xuân Phái cẩn thận rửa vết thương bằng cồn,hắn làm rất chậm vì sợ nhỡ tay đổ hết cồn sát khuẩn thì tiêu. Hắn rửa vết thương xong rồi dùng vải sạch băng bó cẩn thận rồi thở dài một hơi.

-“Mọi người yên tâm,mấy ngày nữa vết thương sẽ lành.Đứa nhỏ hoàn toàn khỏe mạnh rồi” Xuân Phái lấy vạt áo lau giọt mồ hôi trên trán.

Xem ra cần dạy mấy người ở đây rất nhiều điều.Nhất là các điều thiết yếu.Xuân Phái bắt đầu suy nghĩ….

(1) Hữu Thỉnh là nhà thơ Việt Nam,bài thơ trên đầu trang là 4 câu đầu của bài thơ Sang Thu.Mình nhớ không lầm là học năm lớp 9 thì phải.Thông tin nhà thơ Hữu Thỉnh các bạn tham khảo Wikipedia nhé.Thân!